Postępowanie sanacyjne to jedno z najważniejszych narzędzi restrukturyzacyjnych dostępnych dla przedsiębiorstw w trudnej sytuacji finansowej. Dzięki niemu firmy mogą przeprowadzić niezbędne działania naprawcze, poprawić sytuację ekonomiczną i uniknąć upadłości. Czym jest postępowanie sanacyjne i co odróżnia je od innych form restrukturyzacji? Jakie są jego wady i zalety dla dłużnika i wierzyciela? Dowiesz się tego z niniejszego artykułu.
Czym jest postępowanie sanacyjne?
Postępowanie sanacyjne jest jednym z czterech rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych obowiązujących w polskim prawie. Jego celem jest poprawa sytuacji ekonomicznej dłużnika poprzez umożliwienie przeprowadzenia działań naprawczych, ochronę przed egzekucją oraz zawarcie układu z wierzycielami.
Otwarcie postępowania sanacyjnego jest kluczowym momentem, ponieważ od tej chwili majątek dłużnika staje się masą sanacyjną, nad którą kontrolę przejmuje zarządca. Postępowanie to pozwala na wstrzymanie wszelkich egzekucji sądowych i administracyjnych, dając dłużnikowi czas na przeprowadzenie działań naprawczych i wdrożenie planu restrukturyzacyjnego.
Postępowanie sanacyjne a restrukturyzacyjne
Postępowanie sanacyjne różni się od innych form postępowań restrukturyzacyjnych, takich jak przyspieszone postępowanie układowe, uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne czy postępowanie układowe. Każde z tych postępowań ma swoje specyficzne cechy i nieco odmienne zastosowanie, które dostosowuje się do sytuacji finansowej dłużnika oraz jego potrzeb restrukturyzacyjnych.
W postępowaniu sanacyjnym kluczową rolę odgrywa zarządca, który przejmuje zarząd nad majątkiem dłużnika. W innych formach restrukturyzacji dłużnik może zachować kontrolę nad swoim majątkiem, co często wpływa na wybór tych form postępowania. Sanacja zapewnia jednak bardziej kompleksową ochronę przed wierzycielami i umożliwia przeprowadzenie szerokich działań naprawczych, które mogą obejmować restrukturyzację zobowiązań, sprzedaż części majątku czy zawarcie nowych umów.
Postępowanie sanacyjne a egzekucyjne
Postępowanie sanacyjne wyłącza możliwości wszczęcia przez wierzyciela postępowań sądowych i polubownych w celu dochodzenia wierzytelności podlegających umieszczeniu w spisie wierzytelności. Jest to istotna różnica w porównaniu do postępowania egzekucyjnego, w którym wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń poprzez zajęcie i sprzedaż majątku dłużnika.
Egzekucja sądowa jest procesem, w którym wierzyciel stara się odzyskać swoje należności poprzez przymusowe środki prawne, takie jak zajęcie rachunków bankowych czy nieruchomości. W postępowaniu sanacyjnym celem jest raczej umożliwienie dłużnikowi kontynuowania działalności gospodarczej i realizacji planu restrukturyzacyjnego, co ostatecznie powinno przynieść korzyści zarówno dłużnikowi, jak i wierzycielom poprzez poprawę zdolności do wykonywania zobowiązań.
Otwarcie postępowania sanacyjnego z perspektywy interesów dłużnika
Otwarcie postępowania sanacyjnego daje dłużnikowi szansę na przeprowadzenie niezbędnych działań naprawczych bez obawy o natychmiastowe egzekucje ze strony wierzycieli. Oznacza to, że dłużnik może skupić się na poprawie swojej sytuacji ekonomicznej i realizacji planu restrukturyzacyjnego.
Ważnym elementem jest fakt, że otwarcie postępowania sanacyjnego nie oznacza automatycznego zakończenia działalności gospodarczej dłużnika. Przeciwnie, dłużnik może nadal prowadzić swoją działalność, pod warunkiem że działa pod nadzorem zarządcy . To pozwala firmom na kontynuowanie działalności operacyjnej i minimalizowanie zakłóceń w bieżącym funkcjonowaniu.
Co postępowanie sanacyjne oznacza dla wierzyciela?
Dla wierzyciela postępowanie sanacyjne oznacza pewne ograniczenia, ale również potencjalne korzyści. W trakcie jego trwania wierzyciele nie mogą wszczynać postępowań egzekucyjnych przeciwko dłużnikowi.
W porównaniu z upadłością dłużnika postępowanie sanacyjne niejednokrotnie przynosi wierzycielom większe szanse na odzyskanie całości lub części wierzytelności. Zatwierdzony układ może przewidywać różne formy spłaty wierzytelności, w tym redukcję zadłużenia, wydłużenie terminów spłat czy konwersję długów na udziały.
Jak przebiega postępowanie sanacyjne? Etapy sanacji
Postępowanie sanacyjne składa się z kilku kluczowych etapów, które dłużnik musi przejść, aby osiągnąć zamierzony cel. Pierwszym krokiem jest złożenie przez dłużnika wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego. Wniosek ten musi być dokładnie uzasadniony i poparty odpowiednimi dokumentami finansowymi, które potwierdzają trudną sytuację ekonomiczną przedsiębiorstwa.
Po otwarciu postępowania zarządca przejmuje kontrolę nad majątkiem dłużnika i rozpoczyna proces oceny jego wartości oraz przygotowuje plan sanacyjny. Zarządca musi również sporządzić spis wierzytelności, który zawiera wszystkie zgłoszone przez wierzycieli roszczenia. Następnie przedstawia plan restrukturyzacyjny wierzycielom i sędziemu-komisarzowi do zatwierdzenia.
Na kolejnych etapach dłużnik pod nadzorem zarządcy wdraża zatwierdzony plan restrukturyzacyjny. Proces ten może obejmować restrukturyzację zadłużenia, sprzedaż części majątku czy zawarcie nowych umów handlowych. Wierzyciele są regularnie informowani o postępach i mają możliwość zgłaszania uwag i zastrzeżeń. Po zrealizowaniu całości lub części planu restrukturyzacyjnego postępowanie sanacyjne może zostać zakończone, a dłużnik może kontynuować swoją działalność gospodarczą na zmienionych warunkach.
Podsumowanie
Postępowanie sanacyjne jest skutecznym narzędziem umożliwiającym dłużnikom przeprowadzenie działań naprawczych i uniknięcie upadłości. Jego otwarcie daje firmom czas i zapewnia ochronę przed egzekucjami, co pozwala na wdrożenie planu restrukturyzacyjnego i poprawę sytuacji ekonomicznej. Wprawdzie dla wierzycieli postępowanie sanacyjne oznacza pewne ograniczenia, niemniej daje większe szanse na odzyskanie wierzytelności aniżeli postępowanie upadłościowe.
Kluczowym warunkiem powodzenia procesu sanacyjnego jest współpraca między dłużnikiem, zarządcą i wierzycielami, której celem jest osiągnięcie porozumienia i zatwierdzenie planu sanacyjnego. Dzięki temu postępowaniu firmy mają szansę na odbudowę swojej pozycji rynkowej i kontynuowanie działalności gospodarczej w stabilnych warunkach.
